INLEIDING
Er is veel te doen in onze dagen …
Kiezen…met de verkiezingen in de aanval, maar ook met de transfers in de voetbalwereld en de vele studies die deze eerste septemberdagen beginnen
: hoe ga je het doen? Wat heb je ervoor over?
En dan: volgeling van Jezus-zijn, katholiek-zijn….
Deze zondag 7 september wordt in Rome de 15-jarige Carlo Acutis heilig verklaard, een Italiaanse jongen, internet-apostel genoemd, die al jong zich heel verbonden voelde met Jezus en dat ook uitstraalde in alles wat hij op de sociale media deed. Miljoenen volgers hadden hij.
Hij stierf aan leukemie in 2006, 15 jaar oud dus. Omdat aan hem ook meerdere genezingen zijn ingewikkeld, wordt hij vandaag heilig verklaard. Ook door hem te stellen wij ons de vraag:
Hoe doe je dat: christen-zijn? En hoe hou je vol? In goede en minder goede tijden, in harmonie maar ook bij conflicten…. Een vraagt om een houding, een levensstijl….
Net als Paulus in zijn korte korte brief aan Filemon vraagt om wijsheid, om een christelijke levenshouding in het conflict tussen Filemon en Onesimus, zijn dienaar, dat vraagt om een houding, om wijsheid.
Paulus vraagt om broederschap als antwoord op de vraag: hoe gaan we als elkaar ontmoeten om?
Ik hoop dat u hier wat inspiratie vindt… een goede viering gewenst.
Wijsheid 9,13-18b; Filemon 9b-10.12-17; Lucas 14, 25-33
Misschien kent u het verhaal al heel lang of las u het deze dagen ook in de krant: het verhaal van de huisarts van Oude Pekela die bijna 42 jaar praktijk gehouden in Oude Pekela, nu in de 70 is, en ooit, na wat jaren als tropenarts in Kenia gewerkt hebben, met zijn Keniaanse vrouw lang dé huisarts was van Oude Pekela. Een mooi, bijzonder verhaal – iemand bij wie je denkt: hoe heeft hij dat altijd gedaan? Dat is geen baan van 8 tot 5 en arts ben je eigenlijk altijd! Als je er over nadenkt, onbewust je dat deze verstandige man, dit echtpaar, op de een of andere manier als een magneet aantrekkelijk werden door dit werk, door het beter maken van mensen, door het klaar te staan voor een dorp en dat die magneetkracht er nooit afgaat, zelfs 4 generaties lang in het Pekelder dorp.
Het bracht mij bij het evangelie van deze zondag:
Wat trekt je naar de Kerk? Wat maakt dat je voelt door het geloof, voelt door God? Wat is dat in mensen van alle eeuwen? Al zo lang als mensen bestaan, is die aan lastig er …en dachten we – zo verteld de als nieuwe bisschop van ons bisdom in zijn persconferentie: dacht we 20 jaar geleden: misschien zijn wij straks de laatsten die het licht uit moeten doen – tussentijds kijken en denken we weer heel anders: in veel parochies in ons eigen Bisdom en oudsten melden zich jonge mensen om zich te willen proberen in het geloof, om zich te laten dopen, zich in te zetten, melden zich mensen die willen toetreden tot de Kerk, in ons geval de Rooms-katholieke kerk, maar ook de andere kerken herkennen deze trend.
Jezus ervoer dat zelf… talloze mensen trokken met Hem mee. Als een magneet trok Hij mensen aan. Maar Jezus benadert hen niet als held en popster die applaus wil, maar probeert zijn volgelingen bewust te maken van waar ze voor kiezen: dat ze weten wat ze beginnen. Het is niet niets om huisarts te worden in een dorp, maar het is zeker niet niets om christen te worden, leerling en volgeling van iemand die zelfs tot het uiterste wil gaan. Daarom spreekt Jezus over het kruis, over loslaten en kiezen. En dan lijkt het misschien alsof Hij een rampscenario voorhoudt, zeker niet, maar wel dat leven-in-zijn-voetspoor soms ook pittige keuzes vraagt. Voor missionarissen vroeger, maar ook voor tropenartsen, ontwikkelingswerkers en in onze tijd mensen-bij-defensie-op- missie, is dat: afscheid nemen en verdragen dat je je geliefden lang niet ziet. Daar lijd je aan, zeker omdat je de magneetkracht van je geliefden voelt, maar toch doorgaat. Voor christen-zijn is dat niet áfscheid nemen van geliefden maar wel een bepaalde levensstijl die lang niet door iedereen begrepen zal worden. Leg maar eens uit waarom je toch naar een kerk getrokken wordt op zondagmorgen. Toetreden tot de groep rond Jezus, tot het christendom, is wel duidelijk iets anders is dan lid worden van een koor, of van een vereniging of sportclub. Die nemen een deel van je leven in beslag, een deel van je tijd. Maar bij volgeling van Jezus zijn is dat heel anders. Christen-zijn reserveer je niet voor een bepaalde avond: christen ben je altijd, of je bent het niet. Je bent christen in alles: in gezond-zijn en ziek-zijn, in je werk, en in je relaties. Je kunt die magneet, magneetkracht niet uitzetten. En als er dingen zijn waarmee je je christen-zijn niet kunt combineren, dan is het zaak die dingen even te laten wijken. We lazen: “Als iemand zijn vader en moeder, zijn vrouw en kinderen, zijn broers en zusters, ja zelfs zijn eigen leven niet haat, kan hij mijn leerling niet zijn” Nee, het woord ‘haten’ is erg ongelukkig gekozen in het evangelie: Jezus drukt zich scherp uit, als Hij zegt: ‘Houd eerst van God, en houd evenveel van je naaste als van jezelf.’ Soms botst dat met elkaar, dan is het kiezen. Dat houdt niet in dat je moet haten, maar juist houden van je familie, jezelf en je naasten, maar je kunt je altijd afvragen of je je laat leiden door God of door jezelf. Natuurlijk hoeven we ons huis, ons geld en ons bezit niet weg te doen, maar als we eraan verslaafd zijn, zijn we niet meer vrij om Jezus te volgen.
Het hele evangelie vandaag is een waarschuwing. Jezus volgen is weten wat je doet. Jezus geeft in het evangelie twee voorbeelden van mensen die niet weten wat ze doen. Eerst zal een man een toren bouwen, en dan zal een koning die een oorlog beginnen. Allebei zijn ze gevraagd eerst te berekenen of ze ‘t kunnen volhouden. Anders worden ze uitgelachen en verliezen ze. Zo is het ook met het volgen van Jezus. Dat is geen hobby van er zelfs bij horen en meelopen, maar een inzet en een keuze voor het hele leven.
Wonderlijk genoeg sluiten de lezingen vandaag direct aan bij de wereld waarin we leven en bij het leven dat we leiden anno 2025. Keuzes maken. Ongemerkt onderdrukken we soms die magneetkracht en kiezen we voor gemak boven trouw, voor ons eigen voordeel boven rechtvaardigheid. Ook daarom is deze ‘wake-up-call’ van Jezus niet onnodig… Hem echt volgen is daarom ook de magneet af en toe resetten, zoals in de eerste lezing, het boek Wijsheid, ons vertelt: geboden om wijsheid helpt om die aan te trekken naar God om vast te houden. Net als er bij het vak van huisarts of van agrariër of schipper een soort aantrekkingskracht is, is dat zeker met christen-zijn.
Maar om het te blijven, om het vol te houden, om er vreugde in te blijven hebben, is wijsheid nodig, en misschien wel niets meer dan dat.
Ooit werd in een droom aan koning Salomo door God de vraag gesteld: ‘Wat wil je dat Ik je geef?’ Dan vraagt Salomo God niet om rijkdom of om een lang leven maar om hem wijsheid te schenken, inzicht en onderscheid te kunnen maken tussen goed en kwaad. Daar houd je het op vol. Wat je ook doet, wie je ook bent. Bidden – en geboden om wijsheid. Om te weten dat de magneetkracht van ons leven altijd van 2 kanten komt, die liefde komt van 2 kanten: van ons naar God en van God naar ons. Amen.
Pastoor Nellie Hamersma-Sluis