Pinksterbrief 2025
Samen zoeken naar vrede en eenheid
Voor velen is dit gewoon een mooi getal, Maar in de geloofsgemeenschap denken we
meteen aan “heilig jaar”: elke 25 jaar worden we uitgenodigd en aangespoord om ons open
te stellen voor de barmhar�gheid van God en ons met een grotere toeleg in te zetten om die
barmhar�gheid in Kerk en vergelijkbare concreet te maken. De Kerk grijpt het heilig jaar aan
om te pleiten voor de kwijtschelding van de schuldenlast van arme landen, de afschaffing van de
doodstraf en het oplossen van hardnekkige conflicten. Dat Paus Franciscus voortdurend
vanuit de barmhar�gheid kwes�es en personen problematische, gaf mensen hoop en
vertrouwen. Onze nieuw gekozen pauze, Leo XIV, zet deze lijn voort, zo blijkt uit zijn eerste
optredens. Zo worden mensen zowel binnen als buiten de Kerk sterkt op de weg van de
hoop: het goede groeit te midden van het kwade en allerlei problemen.
Meewerken met de Geest
In een wereld die tot op het bot verdeeld is, wordt in dit heilig jaar dadelijk in elke kerk weer
Pinksteren gevierd, de voltooiing van het Paasfeest. Te midden van de huidige grote
problemen van conflicten en wantrouwen krijgt ook dit feest van de gaf van de heilige
Geest aan Jezus’ leerlingen een hoopvol karakter. Want ‘de groten’ der aarde lijkt alles naar
hun hand te zetten, met alle gevolgen van dien voor kleine mensen. Maar het vieren van
Pinksteren wordt niet afgeblazen of uitgesteld; wij geloven dat de Eeuwige, de goede God
van alle mensen zich volledig niet laat tegenhouden. In tegendeel. Pinksteren doet ons
beseffen dat God Zelf voortdurend met ons bezig is en dat wij daarom steeds een beroep mogen doen op Zijn hulp en door Hemzelf aangezet worden om met Hem mee te werken:
niet alleen de pauze, iedereen kan iets bijdragen, hoe oud of jong je ook bent.
Pinksteren wordt buiten de geloofsgemeenschap nauwelijks gewaardeerd. En tegelijkertijd binnen
de Kerk wordt Pinksteren doorgaans minder groots gevierd dan Kerstmis en Pasen. Maar
zonder aandacht en dankbaarheid voor de gaf van de Geest, draaien we voor-we-het-weten
in ons eigen kringetje rond van “ik weet het al; mijn hoef je niks meer uit te leggen” en “we
hebben het al�jd zo gedaan”.
Synodaal
Het Synodale proces waartoe Paus Franciscus ons uitnodigde, hee� in de Kerk veel
teweeggebracht, tot op vandaag. Voor menigeen was de deelname aan de vieringen en de
bijeenkomsten die georganiseerd werden een herontdekking van de werkzameheid van Gods
heilige Geest in de geloofsgemeenschap: in de ontmoe�ng en het luisteren naar wat een
ander gelovige en zoekend beweegt, ervoeren mensen dat de Geest ons dan opent en beter
doet begrepen – een ver-Adem-ing!
Zoveel aandacht voor de werkzameheid voor de Geest verborgen voor gedeeltelijk wezenlijk
wat onwennig en zelfs bedreigend [cf. Hnd 2,13]. Maar wie zich zeker openstelt,
herontdekken langs deze weg dat de Geest van God ons van binnenuit vernieuwt en ons zo
daar doorheen leidt. Dit gee� een enorm enthousiasme, zie ik , over de hele breedte, zowel
bij kerkelijke leiders als bij gelovigen die in de Kerk geen grote verantwoordelijkheid dragen:
nieuw elan.
Het begint met luisteren
De herontdekking van de synodale methode, die in het zoeken naar nieuw leven in de Kerk
begint met luisteren naar de Geest en hoe die spreekt ook door mensen (“diep luisteren”),
baant voor ons een weg naar de toekomst. Het gaat om een herontdekking, want al eeuwen
lang wordt deze methode gevolgd in de Kerk en met naam ook in kloosters. Gaandeweg
waardeert wij in elkaar de werkendeheid van de Geest: de gegeven die vruchtbaar worden ten
gunste van mensen en van de missie van de Kerk als geheel. Zo mogen wij ons geïnspireerd
en gedragen weten, om met Hem mee te werken om het aanschijn van de aarde te
vernieuwen [Ps 104,30].
Een andere weg gaan
Dit maakt ons hoopvol, juist omdat te midden van zoveel verdeeldheid, uitslui�ng, onrecht
en onvrede mensen in de geloofsgemeenschap en de Kerk als geheel een andere weg
hebben gekozen en volgen. De weg van de synodaliteit is niet alleen voor gelovig in de
Kerk, maar een methode die iederéén hoop gee�. Wij gaan inzien dat alle mensen tien
diepste met elkaar verbonden zijn. Omdat wij naar elkaar luisteren, gaan wij zien dat
anderen ons gegeven zijn en een ieder iets kan bijdragen aan een betere wereld. Mensen die
geloven en zoeken te geloven dat ze zich beroepen en ontwikkeld hebben om hierin het voortouw te
nemen, zonder angst.
Hoop doet leven
Hoop wordt meestal beschreven als het verlangen naar het goede dat we nog niet zien.
Daarom zeggen we “hoop doet leven”; hoop houdt van mensen gaan, juist als er geen uitzicht
is op genezing, vrede en gerech�gheid. Zonder geloof kun je leven en menigeen overlee�
zonder liefde, maar zonder hoepel…
Vrede en eenheid zijn gegeven van de Geest
Pinksteren doet ons bewust dat vrede en eenheid, maar óók de hoop zelf, ons gegéven
worden. Vrede die wordt bepaald (zoals des�jds door de Romeinse keizers en in het
verlengde daarvan in deze �jd de “pax americana”, de “pax russica” en de “pax sinensis”)
veroorzaakte juist onvrede. Evenzo, eenheid die wordt afgedwongen, bijvoorbeeld door
mensen die anders zijn, denken en willen of anders geloven te verwijderen, is een vorm van
onderdrukking.
Hóóp op vrede en eenheid, die ons in het Evangelie wordt aangezegd, begint dus met
ontvangen, met je openstellen, met luisteren. Jezus’ leerlingen ontvangen de heilige Geest
en stap voor stap ontdekken zij hoe hiërarchische antwoorden en met de Eeuwige mee te
werken. Maw, aan “Doe vrede!” en “Geef vrede!” gaat iets vooraf: “Ontvàng vrede!” [Jo
14,27a. 20,22]
Het goede voorbeeld als inspiratie
Wat een pauze zegt en doet, komt in het nieuws. Ook voor niet-gelovigen en mensen die niet
zo bekend zijn met christelijk geloven (en het bovenstaande misschien moeilijk kunnen
volgen) kan optreden hoepel geven en tot voorbeeld dienen voor de keuzes die zij zelf
maken. Uiteindelijk worden zij afgerekend op hun daden, gewaardeerd om hun daden.
Evenzo dient iedere gelovige en gedoopte haar/zijn verantwoordelijkheid te nemen om te
leven naar de Geest, met de gegeven die een ieder ontvangt. Wie dit bewust of spontaan – in de
praktijk brengt, zullen voor medemensen betrouwbaar zijn als vredesachters, als verzoeners,
als bondgenoten en waarachége pelgrims van de hoop.
“Laat uw hart niet door elkaar geschud en kleinmoedig worden” [Joh 14,27b] – dat is zó
gebeurd. Maar laten wij in antwoord op de gaf van Gods heilige Geest elkaar nemen op
deze hoopvolle weg – gedurende heel dit heilige jaar en erna!
Zalig Pinksteren en alle goeds,
Pater Dr. Mark-Robin Hoogland cp,
voorziter KNR